آموزش کاخن از مقدماتی تا پیشرفته؛ آموزشگاه موسیقی پژواک
کاخن سازی است که یک تاریخچه غنی در کنار خود دارد. کاخن که در زبان انگلیسی Cajon نامیده میشود از قاره آفریقا به دنیا معرفی شده است. بسیاری معتقدند که کاخن را اولین بار، بردگان آفریقایی در قرن هجدهم در کشور پرو ساختند. سازهای کوبهای و طبل، به عنوان بخشی از سنت قبایل آفریقایی محسوب میشوند. اما اینکه چطور این طبل و سازها تبدیل به جعبهای به نام کاخن شدند، خود داستان جالبی است که شنیدن آن خالی از لطف نیست.
تاریخچه ساز کاخن
در قرن هجدهم، بسیاری از کشورهای آفریقایی مستعمره اسپانیا بودند و دولت این کشور بیم آن داشت که تجمعات همراه با موسیقی محلی برای تشدید ناآرامیها و شورش باشد. برای جلوگیری از چنین اتفاقهایی، پلیس و بردهداران، موسیقی سنتی آفریقایی را ممنوع کردند. اما این موضوع نتوانست ریتم موسیقی که در فرهنگ این مردم بود را از آنها بگیرد. جعبههای بستهبندی که از کار روزانه بهجای مانده بودند، تبدیل به ساز کوبهای جدید این افراد شدند. این جعبهها به محض دیدن پلیس محلی، تبدیل به یک چهارپایه برای نشستن این افراد میشد. در زبان اسپانیایی جعبه را Caja و کشو را Cajon مینامند. به این ترتیب ساز کاخن متولد شد. امروزه گروههای موسیقی در مکانهای مختلف از کاخن استفاده میکنند.
معرفی ساز کاخن
بعد از خواندن تاریخچه این ساز، حالا دیگر کاملا به فرم و شکل آن آشنا هستید. کاخن یک جعبه چوبی است که با صدای خاص خود همراه بسیار خوبی برای گیتار است. به دلیل حمل و نقل آسان کاخن، این ساز تبدیل به یکی از محبوبترین سازها برای گروههای خیابانی تبدیل شده است.
طراحی اصلی کاخن یک جعبه ساده و ظریف است. نوازنده برای نواختن این ساز باید روی آن بنشیند و از انگشتان و کف دست خود برای نواختن استفاده کند. در یکی از وجههای این جعبه یک سوراخ قرار دارد که صدا از آن خارج میشود. این قسمت همیشه در پشت نوازنده قرار دارد. نکته جالب توجه در مورد این ساز این است که ضربه زدن به هر قسمت آن یک صدای متفاوت ایجاد میکند. هر چه به مرکز جعبه نزدیکتر میشویم، صدا کمتر شده و به عنوان صدای درام باس میتوان از آن استفاده کرد.
کاخن به عنوان یک ساز برجسته در موسیقی فلامنکو استفاده میشود. امروزه اما این ساز را در تمامی سبکهای موسیقی از فولک و پاپ تا راک و جاز میتوان دید. سازی که روزی از میان قبایل آفریقایی به عنوان بخشی از فرهنگ و سنت آنها برخاسته بود، حالا نه تنها در تمامی دنیا به عنوان سازی محبوب شناخته شده بلکه در کشور پرو هم به عنوان میراث فرهنگی و ملی این کشور ثبت شده است.
نحوه نواختن کاخن
شاید گمان کنید که نواختن کاخن کار چندان سختی نباشد. اما اینگونه نیست. برای این بتوانید از این ساز صدای زیبا و حرفهای دربیاورید باید در کلاس آموزش کاخن شرکت کنید و تمامی فنون مربوط به آن را یاد بگیرید. برای نواختن این ساز، نحوه نشستن نوازنده روی آن هم اهمیت زیادی دارد. در ابتدای آموزش کاخن، معلم از شما میخواهد که روی ساز نشسته و کمر را با زاویهای خم کنید که بتوانید به تمامی قسمتهای ساز دسترسی داشته باشید. بعضی از نوازندههای کاخن روی یک صندلی مینشینند و روی ساز خم میشوند. بعضی دیگر در هنگام نواختن ساز را کج میکنند. این نشان میدهد که این ساز تا چه حد انعطاف دارد و میتوان با آن نوآوریهای خاصی را داشت. برای داشتن یک صدای خوب باید کمی صبور باشید و تمرینهای خود را حین آموزش کاخن به خوبی انجام دهید تا بتوانید آهنگهای دلخواه خود را با این ساز بنوازید.
با ضربه زدن به قسمتهای پایین کاخن، صدایی بم و عمیق تولید میشود. ضربه زدن به این قسمت کمی دشوار است که با تمرین زیاد به آن خواهید رسید. برای داشتن صداهایی با تن بالا باید به گوشههای قسمت بالای کاخن ضربه زد در این صورت لرزش کمتر بوده و صدایی بلندتر را خواهید داشت. با فرم دادن به کف دست و بازی با انگشتان میتوان ریتمهای مختلفی را تولید کرد. هر کدام از این موارد خود سبکی جداگانه است که در روشهای آموزش کاخن به ترتیب آنها را خواهید آموخت.
نکاتی که برای خرید کاخن باید به آن دقت کرد
لزوما هر چقدر زرق و برق ساز بیشتر باشد، صدای آن بهتر نیست. گاهی یک ساز کاملا ساده، صدایی بینظیر تولید میکند. بدون توجه به نام و برند، به جنس چوب ساز دقت کنید. نوع چوب در صدای ساز موثر است. بلوط و توس چوبهای خوبی برای ساخت کاخن هستند. قبل از خرید آن را امتحام کنید. ساز نباید صدای وزوز داشته باشد. در و اقع برای خرید کاخن باید از گوش خود بیشتر استفاده کنید نه چشم. اینکه قرار است چه نوع موسیقی با این ساز داشته باشید هم یکی از مواردی است که قبل از خرید باید به آن دقت کنید.
انواع کاخن
رشد فناوری در طراحی انوع سازها هم تاثیر داشته است. به مرور با ایجاد تغییرات در ساختار کاخن، صداهای زیبا و جدیدی از این ساز تولید شده است. اگر قصد شرکت در کلاس آموزش کاخن در تهران یا شهرهای دیگر را داشته باشید، بهتر است ابتدا انواع کاخن را بشناسید تا بدانید به سراغ کدام نمونه بروید.
کاخن پرویی-آفرو پرویی
این کاخن در واقع مدل اصلی این ساز است. یک جعبه که سوراخی در پشت آن برای پخش صدا وجود دارد. این ساز کاملا ساده طراحی شده است.
کاخن اسنیر Snare Cajon
اگر بخواهید از کاخن یک صدای زنگدار داشته باشید باید به سراغ این ساز بروید. کاخن اسنیر صدایی زنده دارد. در داخل این ساز یک دسته سیمهای اسنیر دارند که صدا در این سیمها پیچیده و بعد از سوراخ ساز خارج میشود.
کاخن فلامنکو Flamenco Cajon
این ساز توسط یک نوازنده اسپانیایی با نام پاکو دلوسیا که در سفری به پرو با کاخن آشنا شده بود طراحی شد. او این ساز را با کمک روبم دانتاس، پرکاشنیست برزیلی ساخت و نام کاخن فلامنکو را روی آن گذاشت. او یک دسته سیم گیتار را در در پشت صفحه اصلی و جلویی کاخن قرار داد. حالا وقتی نوازنده به کاخن ضربه میزند، صدای آن در میان تارهای گیتار چرخیده و صدایی متفاوت به گوش میرسد. به این نوع کاخن، مدرن هم میگویند. صدای این ساز با موسیقی فلامنکو تناسب زیادی دارد. جالب اینکه سیمهای این ساز مانند گیتار قابلیت کوک شدن دارند و با تغییر کوک صدایی متفاوت تولید میکنند. این ساز فعلا پرطرفدارترین مدل کاخن در سراسر دنیاست.
کاخن الکتریک
این کاخن سیستم برقی دارد. صدای آکوستیک در این ساز با فناوری الکتریکی ترکیب شده و صدایی خاص تولید میکند. این ساز را در موسیقی راک زیاد میشنویم.
کاخن هیبرید
در این کاخن چند تریگر قرار گرفته که به ضربه حساس است. از این تریگرها برای ضبط هم میتوان استفاده کرد.
کاخن کوچک
این کاخنها ابعادی کوچکتر از حد استاندارد دارند. کاخن کوچک یا برای کودکان استفاده میشود یا برای سفر. ابعاد کوچ این ساز در سفر، مشکل حمل و نقل ایجاد نمیکند. این ساز برای آموزش کاخن به کودکان بهتر از مدلهای دیگر است.
لوازم جانبی همراه با کاخن
در دورههای آموزش کاخن به شما یاد میدهند که چگونه با دست این ساز را بنوازید. اما در سبکهای مختلف موسیقی، کاخن را میتوان با ابزار دیگری به جز دست هم نواخت. کاخن را میتوان با برسهای مخصوص نواخت. با این وسیله میتوان صداهای خاص از کاخن درآورد. صدای کلاه، صدای قدم یا تله را برای نمایشهای خاص با کاخن و برس میتوان تولید کرد.
علاوه بر این، کاخن را میتوان با دو چوب باریک هم نواخت. نوازنده گاهی با استفاده از پاهای خود، شدت و ضعف صدای این ساز را هم تغییر میدهد. شیکر Shaker یکی دیگر از لوازمی است که در کنار کاخن میتوان استفاده کرد. به این ترتیب که در حالیکه با یک دست به کاخن ضربه میزنید، با دست دیگر شیکر را به لرزه درآورید. در کنار اینها، شما نیاز به یک کیف برای حمل و نقل کاخن هم دارید.
آموزش حضوری کاخن
برای یادگیری کاخن، میتوانید به آموزشگاههای موسیقی معتبر مراجعه کنید. در دورههای حضوری، ابتدا معلم به شما در مورد ساختار و انواع ساز توضیحاتی خواهد داد. سپس نحوه صحیح نشستن و به صدا درآوردن ساز را یاد خواهید گرفت. اگر قصد شرکت در کلاس کاخن در تهران را دارید، پیشنهاد ما به شما، آموزشگاه موسیقی پژواک است. این موسسه که در منطقه زعفرانیه و شمال تهران، یکی از بهترین آموزشگاههای موسیقی به حساب میآید، با برگزاری کلاس آموزش کاخن، بهترین اساتید را گرد هم آورده تا شما بهترینها را تجربه کنید. پژواک همچنین امکان آموزش آنلاین کاخن را نیز فراهم کرده است.
آموزش آنلاین کاخن
اگر ساکن تهران نیستید، یا از نظر مسافتی دورتر از منطقه شمال این شهر هستید، آموزشگاه پژواک، امکان حضور در کلاس آنلاین کاخن را نیز برای هنرجویان فراهم کرده است. به این ترتیب در هر ساعت از شبانهروز و در هر کج که ساکن باشید میتوانید این ساز را یاد بگیرید.
هزینه کلاس کاخن
آموزش کاخن با توجه به نوع کلاس و مربی، هزینهای متغیر دارد. کلاسهای آنلاین کاخن هزینهای نسبتا کمتر از کلاس آموزش کاخن به صورت حضوری دارد. این طبیعی است که دورههای حضوری هزینه بالاتری داشته باشد. برای اطلاع از قیمت کلاسهای کاخن، میتوانید با موسسه پژواک تماس گرفته و دوره مورد نظر خود را انتخاب کنید.